EŞİK’ten Birleşmiş Milletler Bakım Raporunun Türkçe Çevirisi – Mustafa AKGÜL Başkent Haber

Geçtiğimiz Haziran ayında, BM İnsan Hakları Konseyi’nin 59. oturumunda sunulan, Kadına ve Kız Çocuklarına Karşı Ayrımcılıkla İlgili Çalışma Grubu’nun “Bakım ve Destek Sistemlerinin Toplumsal Cinsiyet Boyutları” başlıklı raporu, EŞİK gönüllüleri tarafından Türkçeye çevrildi. 29 Ekim Uluslararası Dünya Bakım ve Destek Günü’nde çevirisini paylaştığımız raporda bakım, “kendine, başkalarına ve gezegene özen gösterme eylemi” olarak tanımlanıyor ve “buna ihtiyaç duyanlara destek ve yardım sağlayarak onların onurlu ve özerk bir şekilde topluma katılmalarını” da içeriyor.

Rapora göre, kadınlar, tüm ücretsiz bakım çalışmalarının %76,2’sini gerçekleştiriyor. Bakım ekonomisinin en önemli alanlarından biri olan sağlık sektöründeki çalışanların %70’inden fazlasını kadınlar oluşturuyor. Çocukların, hastaların, yaş almış olanların ve engellilerin bakımını hem toplumsal cinsiyet hem de insan hakları perspektifinden inceleyen rapor, erkeklerin ve oğlan çocukların bakım işlerine eşit katılımını sağlamak üzere kültürel normların dönüştürülmesi ve bakım ve destek politikalarına acil kamu yatırımı yapılması çağrısında bulunuyor.

Rapordaki bulgular ve öneriler, EŞİK’in kuruluşundan bu yana vurguladığı konularla örtüşüyor. Örneğin, eşit istihdam, kreş ve işyerinde şiddeti önleme mekanizmaları için etkin politikalar talebi dahil olmak üzere EŞİK’in 5 Acil Talep belgesi, bakım emeğini eşitlikçi bir perspektiften ele alan, bakım politikalarının kamusal öncelik olması gerektiğini vurgulayan bir belge.

EŞİK’in hiç kimseyi geride bırakmadan, toplumsal cinsiyet eşitliğini hayata geçirmek hedefiyle, insan ve doğa haklarına sahip çıkan bir yol haritası olarak sunduğu Eşitlikçi, Mor, Yeşil ve Kamucu Belediyecilik için 5 Acil Şart da BM Çalışma Grubu’nun bakım ve destek politikaları odaklı raporu ile beraber okunabilir.

EŞİK bakım emeği odaklı toplantılar ve söyleşiler düzenlemeye de devam ediyor. Bu yıl yayımlanan İhtimam Etiği ve Hukuk kitabı üzerine, kitabın derleyenleri ve yazarları ile yaptığımız çevrimiçi toplantıda, ihtimamın ve bakım emeğinin bir değer olarak önemi; insan haklarının ve demokratik refahın kurucu ilkesi olduğu vurgulanmıştı.

Rapor, BM’nin kamuya açık erişim ilkeleri uyarınca Türkçeleştirilmiş olup, telif ve atıf esasları korunarak paylaşılmaktadır. İngilizce orijinal raporun çevirisi ilk etapta Deepl programı ile yapıldı. Serap Altıok’un editoryal katkıları sonrasında Türkçe metin EŞİK gönüllüleri Ayşe Durakbaşa ve Özlem Altıok tarafından orijinal raporla mukayese edildi, kavramlar, kaynakça ve içeriksel düzenlemeleri tamamlandı.
Report of the Working Group on discrimination against women and girls: Gendered dimensions of care and support systems (İngilizce) (PDF)
Kadınlara ve kız çocuklarına yönelik ayrımcılıkla ilgili Çalışma Grubu’nun raporu: Bakım ve destek sistemlerinin toplumsal cinsiyet boyutları (Türkçe) (PDF) (Word)
İlerleyen günlerde rapor üzerine, raporun içeriğini ve mücadelenin devamını tartışacağımız bir çevrimiçi toplantı da düzenleyeceğiz. Toplantı tarihi, bağlantı ve program ayrıca duyurulacaktır.

Mevcut çeviri ile BM insan hakları uzmanlarının bakım ve destek politikalarının toplumsal cinsiyet boyutuna odaklanan raporunu Türkçeye ve feminist mücadeleye kazandırmayı hedefledik. Bakım emeğinin görünürlüğü, değer bulması ve yeniden dağıtımı için kolektif mücadelemizin bir aracı olacak raporun okunmasını, yaygınlaştırılmasını, tartışılmasını ve toplumda artan bakım ihtiyacının ve bu ihtiyacın karşılanması için gereken politikaların hayata geçirilmesini umuyoruz. Bu hedefler için mücadeleye devam edeceğimizi yineliyoruz.

29 Ekim 2025
EŞİK – Eşitlik İçin Kadın Platformu
https://esik.org.tr / iletisim@esikplatform.net

#MustafaAkgülEğitimciYazar

#BaşkentHaberGenelYayınYönetmeni

#OkuyalımOkutalımFarkındaOlalımTÜRKİYEM.

mustafaakgul06@gmail.com
Tel:05052762754